Schildklier en de periode na de bevalling (post partum)

Een post partum thyreoïditis (PPT) is een tijdelijke of permanente schildklierfunctiestoornis. De stoornis ontstaat in het eerste jaar na een bevalling. In een klassiek geval wordt een fase met te veel schildklierhormoon (hyperthyreoïdie) gevolgd door een fase met te weinig schildklierhormoon (hypothyreoïdie). (1) In Nederland komt het bij ruim 5% van de zwangerschappen voor. (2) Niet alle vrouwen met een PPT krijgen een normale schildklierfunctie terug. Ongeveer 40% van de vrouwen krijgt uiteindelijk een permanente hypothyreoïdie.

Hyperthyreoïdie

De fase met hyperthyreoïdie komt voor vanaf de eerste tot de zesde maand na de bevalling, duurt doorgaans één tot twee maanden en gaat spontaan over. Bij een kwart van de patiënten wordt de hyperthyreoïdie niet gevolgd door hypothyreoïdie. Bij een kwart wordt de hyperthyreoïdie gevolgd door een hypothyreoïdie. De overige 50% heeft een hypothyreoïdie zonder voorafgaande (manifeste) hyperthyreoïdie.

Hypothyreoïdie

De fase met hypothyreoïdie begint meestal in de vierde tot achtste maand na de bevalling en duurt vier tot zes maanden. Van alle patiënten met post partum thyreoiditis ontwikkelt uiteindelijk ongeveer 40% een permanente hypothyreoïdie.

PPT lijkt op Hashimoto

Een post partum thyreoïditis lijkt op de ziekte van Hashimoto. Veel vrouwen hebben antistoffen en de waarden tonen een tekort aan schildklierhormoon. Er is wel een verschil. Meestal duurt een post partum thyreoïditis van een paar maanden tot anderhalf jaar. Na deze periode werkt de schildklier bij de meeste vrouwen weer normaal. Dat gebeurt slechts zelden bij de ziekte van Hashimoto.

Kans om PPT te krijgen

Je hebt meer kans op een PPT als er in de familie schildklierziekten of andere autoimmuunziekten aanwezig zijn. En ook als je voor de bevalling TPO-antistoffen hebt. (3) Daarnaast lijkt het roken van sigaretten ook bij te dragen aan de ontwikkeling van een tijdelijke PPT. (4)

Behandeling

Hypothyreoïdie wordt behandeld met levothyroxine. Na enkele maanden kan een proefstop gemaakt worden. Als er nog een kinderwens is, dan zou voor de zekerheid gekozen kunnen worden om de levothyroxine te continueren tot een jaar na de volgende bevalling. (3)
Hyperthyroïdie wordt bij hinderlijke klachten behandeld met een betablokker. (5)

Thyroid Manager Postpartum thyroid dysfunction

Bronnen

  1. Schildklier en zwangerschap
    Richtlijn Nederlandse Vereniging voor Obstetrie en Gynaecologie
  2. Cell-mediated immunity and postpartum thyroid dysfunction: a possibility for the prediction of disease?
    JL Kuijpens, M Haan-Meulman, HL Vader, VJ Pop, WM Wiersinga, HA Drexhage
  3. Postpartum thyroiditis and autoimmune thyroiditis in women of childbearing age: recent insights and consequences for antenatal and postnatal care
    AF Muller, HA Drexhage, A Berghout
  4. Prediction of post partum thyroid dysfunction: can it be improved?
    JL Kuijpens, VJ Pop, HL Vader, HA Drexhage, WM Wiersinga
  5. Schildklieraandoeningen tijdens zwangerschap en post-partumperiode
    NHG-Standaard schildklieraandoeningen




Reacties