‘Stop het wisselen van medicatie om niet-medische redenen’

Zonder uitleg of informatie krijgen te veel patiënten te vaak opeens een ander merk of merkloos levothyroxine bij hun apotheek. Dit is een ongewenste ontwikkeling doordat zulke veranderingen in medicatie kunnen zorgen voor over- of onderdosering. Deze ontwikkeling staat los van de problemen rond Thyrax.

Opvallend is dat in patiëntengroepen vaak gewisseld wordt. Bevalt de ene levothyroxine niet, dan volgt kort daarna de volgende. De ene keer blijkt het een goede beslissing, de andere keer valt het tegen. Wat is wijsheid?

Gezamenlijke verklaring levothyroxine-producten

In 2004 publiceerden de American Thyroid Association (ATA), The Endocrine Society (TES) en de American Association of Clinical Endocrinologists (AACE) al een verklaring waarom het wisselen van de ene levothyroxine naar de andere levothyroxine ongewenst is. Toen was dat wisselen al een grote zorg. 1

‘Generieke geneesmiddelsubstitutie: wel of niet doen’

Op Schildkliertje verscheen in 2012 al een bericht over het wel of niet wisselen van merk naar merkloze (generieke) levothyroxine. Aanleiding was het rapport ‘Generieke geneesmiddelsubstitutie: wel of niet doen’ uit 2011.

In het rapport werd levothyroxine als middel genoemd waarbij verandering van merk ongewenst is. De gevolgen die worden genoemd, zijn typische symptomen van overdosering (hartkloppingen, gewichtsverlies, slecht slapen, nervositeit en vermoeidheid) of typische symptomen van onderdosering (droge huid, obstipatie, gewichtstoename, vermoeidheid, haarverlies en onregelmatige menstruatie). 2

‘Handleiding Geneesmiddelensubstitutie’

In 2014 volgde een overzicht van initiatieven en aanbevelingen, waaronder de ‘Handleiding Geneesmiddelensubstitutie’ van de KNMP. Helaas tot nu toe zonder effect. Want gewisseld wordt er nog steeds van levothyroxine zonder medische redenen. 3

Brief patiëntenorganisaties

Patiëntenorganisaties hebben op 21 februari 2017 in een brief aan de Tweede Kamer aangedrongen op een versoepeling van het preferentiebeleid generieke geneesmiddelen. 4 Een versoepeling heeft positieve gevolgen voor patiënten. Laten wisselen van medicatie om niet-medische redenen heeft veel negatieve gevolgen, zoals:
  • verwarring
  • meer bijwerkingen
  • minder vertrouwen in het medicijn
  • minder medicatietrouw
  • minder controle over de aandoening en
  • een lagere kwaliteit van leven.

Vaak gaat het om een ‘besparing’ op geneesmiddelen van slechts enkele centen tot soms enkele dubbeltjes. Zorg op maat en de kwaliteit van de farmaceutische zorg zijn in het geding. Deze bezuiniging ‘aan de voorkant’ leidt tot meerkosten ‘aan de achterkant’, zoals hogere ziektelast voor de patiënt, extra artsenbezoek en bloedonderzoek en daarmee minder doelmatige zorg en meer kosten.

Minimaal zou de ‘Handleiding Geneesmiddelensubstitutie’ van de KNMP moeten gelden. Daarin staat beschreven bij welke aandoeningen en geneesmiddelen men voorzichtig moet zijn bij het omzetten.

Bronnen

  1. Thyroxine products joint position statement
    ATA, TES, AACE
  2. Generieke levothyroxine-substitutie: wel of niet doen
    Schildkliertje
  3. Handleiding Geneesmiddelensubstitutie
    KNMP | 2013
  4. ‘Stop het wisselen van medicatie om niet-medische redenen’
    Brief van de patiëntenorganisaties


Reacties